Marek dopieszcza szczegóły raportu, a Basia, zastanawia się, dlaczego jej ten sam raport zajmuje dwa razy mniej czasu. Robert nie wyrabia się z pracą, ale nic nie mówi, bo nie chce, żeby wyszło, że sobie nie radzi. Paweł znowu zrobił wszystkim kawę, chociaż nikt o to nie prosił. Justyna radośnie wzięła na siebie kolejny projekt, chociaż wszyscy wiedzą, że jeszcze nie skończyła dwóch poprzednich. Atmosfera w zespole robi się coraz gęstsza.....
Mamy różne style pracy - są to typowe dla nas sposoby, których używamy, aby radzić sobie z wyzwaniami, często ujawniają się mocniej pod wpływem stresu (czasami są też nazywane skryptami, jak taka gotowa odpowiedź, która się uruchamia) . Kształtują się przez nasze przeszłe doświadczenia, rodzinę, środowisko pracy, "ważnych ludzi z naszej przeszłości" jak pisze Julie Hay autorka koncepcji. Osoby te doceniały w przeszłości specyficzne sposoby reagowania i w ten sposób wzmocniły u nas ich występowanie. Style pracy widać w naszej ogranizacji zadań, ale i sposobie mówienia, gestach, postawie, tonie głosu. Są użyteczne jeśli używamy ich w sposób umiarkowany, ale mogą być szkodliwe, gdy są nadużywane. Zobacz jaki możesz mieć styl i jakie są jego wartościowe i niebezpieczne cechy:
Bądź Doskonały:
lubi jasność, przejrzystość i celowość w działaniu, dba o wysoką jakość
swojej pracy i oczekuje wysokich standardów od innych. Długo
przygotowuje się do osiągnięcia dobrych efektów, planuje z
wyprzedzeniem, sprawdza szczegóły i źródła. Jego artykuł może zawierać
wiele szczegółów (czasami zbyt wiele), prezentacja starannie dobrane
kolory, a biurko i miejsce pracy jest świetnie zorganizowane. Nawet jego
kawa jest doskonałej jakości. W sposobie mówienia taki perfekcjonizm
może przejawiać się starannym dobieraniem słów. Osoby preferujące ten
styl mogą mieć trudności z delegowaniem zadań - bo przecież same
wszystko zrobią najlepiej! Mogą być też najsurowszymi krytykami samych
siebie - nawet jeśli inni są zadowoleni z efektów, które osiągają. Jeśli
jesteś przełożonym czy kolegą i masz tendencje do używania tego stylu,
zwracaj uwagę na to, jak przekazujesz krytykę i czy szczegóły, o których
mówisz. Czasami
ten styl może przybierać znamiona prokrastynacji, np. upiększamy w
nieskończoność swój raport, aby nie zabierać się jeszcze za kolejne
trudne zadanie.
Śpiesz się:
dobrze działa w narzuconym krótkich terminach, jest dynamiczny, lubi
wielozadaniowość, nabiera energii pod wpływem wyzwań. Biegnie ze
spotkania na spotkanie, często dokańcza zdania za innych, patrzy na
zegarek, wydaje się niecierpliwy. Jeśli robi sobie kawę, to niesie dwie i
jedną teczkę pod ręką. Lubi mieć dużo na głowie, ocenia swoją pracę
przez jej ilość i jednocześnie udaje mu się wszystko zrealizować. Szuka
wtedy najbardziej efektywnych sposobów realizacji zadań. Mało czasu
spędza na przygotowaniach, a czasami nawet czeka do ostatniego momentu,
aby nakręcić się goniącym terminem, a może wtedy popełniać błędy.
Czasami używam tego stylu w przypadku zadań, których nie lubię i dzięki
krótkiemu terminowi zyskuję energię do działania.
Bądź Silny: Jego zalety to odporność, samowystarczalność i rzetelność, zachowuje spokój w sytuacjach stresowych i gasi pożary, gdy inni panikują. Podejmuje "nieprzyjemne" decyzje bez poczucia winy, czy nadmiernego rozważania, jak przyjmą to inni. Daje szczerą i konstruktywną informację zwrotną. Może mieć problem z proszeniem o pomoc, ale nie tak jak styl Bądź Doskonały, który uważa, że wszystko zrobi najpiękniej. Ten tutaj po prostu uważa, że proszenie o pomoc jest oznaką słabości. Czasami ten styl może wydawać się trochę... nieludzki, jeśli jest połączony z brakiem okazywania emocji, nie lubimy ideałów i ludzi, którzy nie narzekają. Kawa? Nie piją dla towarzystwa i raczej nie robią jej innym, tylko sobie gdy jej naprawdę potrzebują.
Sprawiaj Przyjemność: Osoba pracująca w tym stylu lubi pracować z ludźmi, interesuje się nimi, jest zwykle osobą, która pamięta o urodzinach (i wie jaki prezent zadowoli koleżankę z pracy, bo przecież doskonale zna ich zainteresowania i potrzeby!). Czasami ma tendencję do sprawiania przyjemności, nawet gdy ludzie jej nie oczekują (robi kawę, której nikt nie chce). Ceni harmonię i porozumienie w grupie, będzie więc zachęcać do rozmowy, pytać o zdanie, ułatwiać porozumienie, niekoniecznie krytykować, czy sprzeciwiać się opinii innych (może mieć trudności z odmawianiem wykonania jakiegoś zadania zleconego na ostatnią chwilę). Z kolei krytykę wobec swoich wyników pracy, może odbierać personalnie. Taka osoba jest ugodowa, ale też wrażliwa na potrzeby innych.
Wysilaj się: Z entuzjazmem podchodzi do nowych zadań, jego energia rośnie, kiedy robi coś nowego (a nasz szef doceni, że zgłaszamy się do projektu, którym nikt nie chce się zajmować). Problem pojawia się, kiedy go nie skończy. Entuzjazm gaśnie i oczekuje, że to inni zajmą się nudniejszym dokańczaniem zadań. Ponadto odnajduje tyle ciekawych perspektyw w tym jednym projekcie, tyle nowych pomysłów, które się przy okazji rodzą. Może czasami to taki strach przed porażką? Albo co będzie jak już to skończę i będę mógł usiąść? Inni pomyślą, że jestem bezużyteczny, skoro nie mam (chwilowo) nic do roboty. Na przykładzie kawy: idę ją sobie zrobić, ale po drodze zapominam po co poszedłem, bo zajmuje mnie ciekawa rozmowa.
Jakie potencjalne konflikty mogą wynikać z różnych stylów w zespole?
Styl
Śpiesz się będzie najczęściej działał na nerwy stylowi Bądź Doskonały.
Sprawiaj Przyjemność może dopytywać o samopoczucie osoby używającej
stylu Bądź Silny, co ten niezbyt lubi. Wysilaj się, który zaczyna nowe,
tryskając entuzjazmem, może będzie lubiany przez przełożonego i zespół,
ale do czasu, gdy nie zauważą, że nie skłania się on jakoś do ...
kończenia zadań.
Jak sobie z tym radzić?
Jeśli działasz w stylu "Śpiesz się":
- pamiętaj, że dobrze jest robić rzeczy w swoim tempie
- planuj etapy swojej pracy, ustalaj dla tych etapów konkretne daty
- słuchaj innych uważniej
- naucz się relaksować
Jeśli działasz w stylu "Bądź Doskonały":
- pamiętaj, że dobrze jest być po prostu niedoskonałym sobą
- ustalaj realistyczne standardy efektów pracy dla siebie i innych
- jeśli znajdziesz błąd, coś niedoskonałego, co możesz poprawić, spytaj się siebie, jakie naprawdę ma to znaczenie?
- zaznaczaj, gdy udzielasz informacji zwrotnej, jak istotne jest to co mówisz, a może to tylko mały detal, który można ale nie trzeba poprawiać?
Jeśli działasz w stylu Sprawiaj Przyjemność:
- pamiętaj, że dobrze jest dbać o swoje potrzeby
- pytaj ludzi o to, czego potrzebują zamiast się domyślać
- częściej sprawiaj przyjemność sobie
- ćwicz mówienie innym, kiedy nie mają racji lub gdy masz inną opinię
Jeśli działasz w stylu "Wysilaj się":
- przestań zgłaszać się do nowych projektów, jeśli nie skończyłeś poprzednich
- stwórz plan uwzględniający zakończenie zadania i trzymaj się go
- szukaj informacji zwrotnej po wykonaniu zadania
- sprawdź, co tak naprawdę jest oczekiwane w wykonaniu konkretnego zadania
Jeśli działasz w stylu "Bądź Silny":
- pamiętaj, że to nic złego prosić o pomoc i mieć trudności
- monitoruj swoje obciążenie pracą
- proś innych o pomoc
- rób w wolnym czasie coś, co naprawdę lubisz
Każdy styl ma swoje walory. A skrajności jak zawsze nie są dobre. Widzicie przełożenie tych stylów do relacji domowych i związkowych - może Bądź Doskonały to taka Perfekcyjna Pani Domu, a Bądź Silny, co nie da sobie pomóc - to "Matka Polka" lub kierowca, co nie chce spytać o drogę i błądzi? A może zaobserwowaliście jakieś inne style?
Polecam do poczytania: Julie Hay, "Analiza transakcyjna dla trenerów" w książce jest też dostępny test stylów.
Etykiety: konflikt, praca, psychologia